S dozvolom autora, (c) Vito Antesić |
WWF: Ornitolozi Društva za zaštitu i proučavanje ptica
Srbije i Lige za ornitološku akciju u saradnji sa WWF-om, organizovali su
prebrojavanje malih vranaca i potvrdili da uz obalu reke Save u Beogradu, ove
godine zimuje 3.800 jedinki, što predstavlja 5.4 odsto evropske, odnosno dva
odsto ukupne svetske populacije. Ovogodišnji rezultati značajno se razlikuju od
prošlogodišnjih kada je evidentirano 5.000 ptica, ali njihovo prisustvo i dalje
pokazuje veliku vrednost i značaj rečnih staništa u užoj gradskoj zoni.
„Mali vranac je vrsta ptica koja je strogo zaštićena u
Srbiji, kao i u Evropskoj uniji. Pripada grupi vrsta od posebnog značaja za
zaštitu što u skladu sa Evropskom direktivom o pticama podrazumeva i
proglašenje posebnih područja za njenu zaštitu. Procenjuje se da ukupna
evropska populacija broji od 28.000 do 39.000 gnezdećih parova. Kao vrsta
vezana za vodena staništa, ugrožena je njihovim uništavanjem i isušivanjem“, izjavio
je Goran Sekulić u ime Društva za zaštitu i proučavanje ptica Srbije.
Mali vranci se preko dana uglavnom hrane na Savi, Dunavu i
drugim većim vodenim površinama u okolini, a uveče se sakupljaju u jata i u
velikim grupama noće u vrbacima uz Savu tražeći specifične lokacije, odnosno
vrbake koji se nalaze neposredno uz vodu. Najvažnije lokacije za noćenje malih
vranaca se nalaze u blizini Mosta na Adi.
„U ovom trenutku još uvek ne možemo da kažemo šta je tačan
uzrok smanjenog broja malih vranaca u Beogradu. Razlog za smanjenje njihovog
broja ove godine može da bude topla jesen i usporeno okupljanje na zimovalištu,
a možda se radi i o fluktuiranju brojnosti. Činjenica da dva odsto svetske
populacije ove vrste zimuje u našem glavnom gradu je značajna, ali ne ublažava
mnogo moju zabrinutost za pad njihove brojnosti i borbu za neophodnost trajne
zaštita vrbaka, njihovih spavališta na Savi. Čuvanjem njihovog prirodnog
zimovališta, štitimo male vrance od daljeg uznemiravanja i obezbeđujemo
opstanak najvećeg urbanog zimovališta ove atraktivne vrste na svetu”, izjavio
je Dragan Simić u ime Lige za ornitološku akciju.
Predloženo zaštićeno stanište “Zimovalište malog vranca” |
Izgradnjom Mosta na Adi uništen je jedan od vrbaka na kojima
su noćili mali vranci. Na svu sreću, ptice su ovaj gubitak staništa relativno
dobro podnele i nije došlo do drastičnog smanjenja brojnosti. Zbog ugroženosti
malog broja preostalih vrbaka koje mali vranci koriste inicirana je njihova
zaštita. Zavod za zaštitu prirode Srbije je u saradnji sa Direkcijom za
izgradnju Beograda i Ligom za ornitološku akciju izradio studiju kojom je
predviđena zaštita pet lokacija na levoj i desnoj obali Save u okolini Ade
Ciganlije. Studija je izrađena 2012. godine, ali do danas zaštita nije
proglašena.
„Mali vranci i dalje odolevaju velikim pritiscima i
ugrožavanju kojem su izloženi u urbanoj zoni Beograda, ali je njihov opstanak
na ovom području u potpunosti zavisan od zaštite preostalih izolovanih vrbaka
na obalama Save. Neophodna je hitno proglašenje i uspostavljanje zaštite ovih
staništa malog vranca kako bi se očuvala ova izuzetna prirodna vrednost. Zbog
toga podržavamo apele Lige za ornitološku akciju i Društva za zaštitu i
proučavanje ptica Srbije prema nadležnim ustanovama da se što pre donese akt o
zaštiti ovog područja i spreči nestanak staništa malog vranca koji već
decenijama odoleva u samom gradskom jezgru”, izjavila je Sonja Bađura u ime WWF
programa u Srbiji.
U Srbiji se gnezdi između 900 i 1.600 parova ove vrste i to
uglavnom u Vojvodini. Za više od 10 godina, koliko Liga za ornitološku akciju
prati male vrance u Beogradu, maksimalna brojnost zabeležena je u zimu
2007/2008. godine kada je izbrojano 6.750 jedinki. Ta brojka predstavlja skoro
10 odsto ukupne evropske populacije što govori o velikom značaju savskog
priobalja u srcu glavnog grada za očuvanje biološke raznovrsnosti čiji značaj
prevazilazi nacionalne granice. Rasprostranjenje ove vrste ograničeno je na
jugoistočnu Evropu, Bliski istok i okolinu Kaspijskog i Crnog mora u zapadnoj
Aziji.
Izvor: WWF – Smanjena
populacija malih vranaca u Beogradu http://www.wwf.rs/?258213/Smanjena-populacija-malih-vranaca-u-Beogradu
Prethodni osvrt na istu
temu:
Коментари
Постави коментар